Menurut pakar kejuruteraan gempa bumi, Dr. Azlan Adnan, terdapat kemungkinan berlakunya gegaran yang lebih kuat di Semenanjung Malaysia sekiranya sesar lama kembali aktif.
Beliau menjelaskan bahawa beberapa kawasan berpotensi tinggi telah dikenalpasti, antaranya Bukit Tinggi (Pahang), Kuala Pilah (Negeri Sembilan), Manjung dan Temenggor (Perak) serta Tasik Kenyir (Terengganu). Kawasan ini mempunyai rekod sejarah pergerakan sesar dan memerlukan pemantauan berterusan.
Contents
Koridor Risiko di Pantai Barat dan Tengah Semenanjung
Dr. Azlan menegaskan, tumpuan utama kini adalah kawasan yang terletak antara latitud dua hingga empat darjah utara, merangkumi Klang, Kuala Lumpur, Seremban, Melaka, Muar, Batu Pahat, Segamat, dan Kluang.
“Kajian hazard menunjukkan kawasan ini mempunyai nilai Percepatan Puncak Tanah (PGA) yang lebih tinggi berbanding lokasi lain. Faktor utama ialah kedudukannya yang hampir dengan sumber gempa bumi di Sumatera serta wujudnya sumber setempat yang masih aktif,” jelasnya.
Malaysia Tidak ‘Kalis Gempa’
Walaupun Malaysia jarang mengalami gegaran besar, Azlan mengingatkan bahawa negara ini bukan zon bebas gempa. Kedudukan Semenanjung yang dekat dengan Sumatera menjadikannya terdedah kepada kesan gegaran lintas sempadan.
“Kadangkala, sesar lama di Semenanjung boleh kembali aktif akibat pergerakan kerak bumi di Sumatera. Jadi, walaupun risikonya tidak setinggi negara jiran, ia tetap wujud dan tidak boleh dipandang ringan,” katanya.
Beliau menambah, gegaran kecil yang berlaku sebenarnya penting kerana ia boleh mendedahkan kelemahan struktur bangunan, terutamanya yang tidak dibina mengikut piawaian seismik.
Langkah Berwaspada, Bukan Panik
Mengulas lanjut, Dr. Azlan menggesa supaya orang ramai kekal tenang tetapi berwaspada. Menurutnya, gegaran kecil adalah amaran awal bahawa persediaan perlu ditingkatkan.
“Dari sudut kejuruteraan, gegaran kecil sekalipun boleh memberi makna besar. Ia menunjukkan mana-mana bangunan yang tidak memenuhi standard keselamatan minimum lebih mudah terdedah kepada kerosakan. Jadi, masyarakat perlu peka dan bukan panik,” jelasnya.
Cadangan: Peta Hazard & Mikro-Zonasi Bandar
Sebagai langkah jangka panjang, beliau menyarankan supaya peta hazard seismik Malaysia dikemas kini dengan data 2025, melibatkan sumber gempa bumi dari Sumatera serta sumber tempatan.
Selain itu, beliau menekankan pentingnya mikro-zonasi bandar, terutamanya di kawasan berpenduduk padat seperti Johor Bahru, Segamat, Kluang, Lembah Klang, Melaka, Seremban, Ipoh, dan Pulau Pinang.
Keperluan Tambahan Peruntukan Penyelidikan
Menurut Dr. Azlan, Malaysia juga perlu memperkukuh bidang penyelidikan seismik dengan memperuntukkan lebih dana kepada:
- Kajian data seismik terkini
- Mikro-zonasi di kawasan bandar besar
- Instrumen pemantauan struktur bangunan
- Kod reka bentuk bangunan yang mesra seismik
Beliau menjelaskan, berdasarkan trend global, gegaran kuat di Sumatera mampu mengaktifkan semula sesar lama di Semenanjung. Fenomena ini pernah dibincangkan oleh pakar serantau dan ia menunjukkan tekanan kerak bumi sentiasa berubah.
“Lebih banyak data yang kita kumpulkan, lebih cepat pola pergerakan sesar dapat dikenal pasti. Ini membantu kita meramal risiko dengan lebih tepat,” katanya mengakhiri penjelasan.